เครื่องปั้นดินเผาลายคราม
สังคม จีนเป็นสังคมเกษตร ความภาคภูมิใจของสังคมเกษตรจึงเป็นที่มาของชื่อประเทศ“อาณาจักรกลาง” อย่างน้อยความภูมิใจดังกล่าวก็ได้แสดงให้เห็นถึงความอุดมสมบูรณ์ของจีน แม่น้ำฮวงโหและแม่น้ำแยงซีเกียงถือเป็นอู่ข้าวอู่น้ำที่สำคัญของอารยธรรมจีน โบราณวัตถุที่เป็นหลักฐานในลุ่มแม่น้ำดังกล่าว คือเครื่องปั้นดินเผาที่มีลักษณะที่สำคัญหลายประการ ตั้งแต่ขนาด ภาพวาดและลวดลายต่างๆ ที่มีความหลากหลาย ภายใต้วัฒนธรรมที่ชื่อว่า วัฒนธรรมหยางเซา และวัฒนธรรมหลงซาน
ใน อดีตนั้นภาชนะเครื่องปั้นดินเผาเป็นภาชนะที่มีบทบาทต่อการดำรงชีวิตของชาว จีนค่อนข้างมาก ชาวจีนมีเครื่องปั้นดินเผาที่มีเอกลักษณ์ของตัวเอง หลังจากวัฒนธรรมอิสลามเข้าสู่จีนแล้ว เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้เครื่องปั้นดินเผาของชาวจีนมีความหลากหลายกว่าเดิม
หลัง จากอารธรรมของอิสลามตั้งรากฐานอยู่บนผืนแผ่นดินมังกรแล้ว ความต้องการทางด้านการแลกเปลี่ยนทางด้านการค้ามีความหลากหลายมากขึ้น ในช่วงเวลาดังกล่าวนั้นเครื่องปั้นดินเผาของเมืองจิ่งเต๋อเจิ้น ได้กลายเป็นศูนย์กลางของเครื่องปั้นดินเผาทีมีความสำคัญของโลก ทั้งนี้เป็นเพราะว่าความประณีตและความงามที่เป็นเอกลักษณ์ที่สำคัญ เครื่องปั้นดินเผาในช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงที่เป็นรอยต่อของ เครื่องปั้นดินเผาแบบสีล้วนและแบบเป็นสี จึงไม่แปลกใจที่เมืองจิ่งเต๋อเจิ้นมณฑลเจียงซีกลายเป็นศูนย์กลาง เครื่องปั้นดินเผาที่สำคัญของโลก
จาก การศึกษาเครื่องปั้นดินเผาที่ตั้งอยู่ในพิพิธภัณฑ์ที่สำคัญของจีนในที่ต่างๆ เช่นพิพิธภัณฑ์พระราชวังโบราณปักกิ่ง พิพิธภัณฑ์ในเมืองเซี่ยงไฮ้ พิพิธภัณฑ์จิ่งเต๋อเจิ้นของมณฑลเจียงซี รวมทั้งการศึกษาเครื่องปั้นดินเผาที่อยู่ในพิพิธภัณฑ์ของเมืองทอปกาปีของ ประเทศตุรกี นักโบราณคดีของจีนกล่าวว่า“ก่อนหน้านี้ผู้เชี่ยวชาญที่รู้จัก เครื่องปั้นดินเผาลายครามของสมัยราชวงค์หยวนของจีนนั้นมีไม่มาก หลังจากการศึกษากันอย่างจริงจังในรอบครึ่งศตวรรษที่ผ่านมานี้พบว่า “จากการศึกษาเครื่องปั้นดินเผาของนักสะสม พิพิธภัณฑ์ที่เกี่ยวข้องพบว่า มีคำถามสำหรับเครื่องปั้นดินเผาลายครามเป็นจำนวนมาก ตั้งแต่การกำเนิดของเครื่องปั้นดินเผา ช่องทางการจำหน่าย ที่มาของลวดลายเครื่องปั้นดินเผา และผลกระทบของวัฒนธรรมอิสลามต่อเครื่องปั้นดินเผาเป็นต้น”
เนื่อง ด้วยราชวงค์หยวนเป็นราชวงค์ที่ปกครองจีนโดยชาวมองโกลวัฒนธรรมต่างๆ ของราชวงค์ดังกล่าวจึงมีความหลากหลาย ซึ่งประกอบด้วยวัฒนธรรมของชาวฮั่นเป็นหลัก แต่ก็มีความหลากหลายทางด้านวัฒนธรรมที่มีความหลากหลายและซับซ้อนของวัฒนธรรม ซึ่งเครื่องปั้นดินเผาลายคราม ก็ได้เกิดขึ้นท่ามกลางวัฒนธรรมที่หลากหลายเหล่านี้นี่เอง หวางลี่ยิง นักโบราณคดีได้กล่าวไว้ว่า “การเกิดของเครื่องปั้นดินเผาลายครามนั้นเกิดมาจากความหลากหลายทางด้าน วัฒนธรรม ซึ่งมันได้ผสมผสานวัฒนธรรมของชาวฮั่น วัฒนธรรมของมองโกลและวัฒนธรรมของอิสลามจากประเทศตะวันออกกลาง”
เนื่องด้วยการแลกเปลี่ยนกันทางด้านการค้า ทำให้เกิดการแลกเปลี่ยนทางด้านอื่นๆที่เกี่ยวข้องตามมาอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
สามารถ กล่าวได้ว่าเครื่องปั้นดินเผาของกลุ่มประเทศตะวันออกกลางมีอิทธิพลในจีนมา ตั้งแต่ในอดีต เมื่อเร็วๆ นี้ มีบริษัทประมูลแห่งหนึ่งในฮ่องกงจัดการประมูลราคาเครื่องปั้นดินเผาที่ได้ รับอิทธิพลของกลุ่มประเทศอาหรับ ราคาประมูลแต่ละชิ้นมีมูลค่ามากมายมหาศาล
วัฒนธรรมการดื่มชาของชาวหุย
วัฒนธรรมของ เครื่องปั้นดินเผาที่มีอิทธิพลในจีนเป็นสองทางกล่าวคือเครื่องเคลือบดินเผา ตะวันออกกลางที่มีอิทธิพลต่อวัฒนธรรมจีน และเครื่องเคลือบดินเผาของจีนที่มีบทบาทต่อโลกอาหรับ ชาวอาหรับรู้จักเครื่องปั้นดินเผาของจีนมาช้านาน พวกเขามองว่าเครื่องปั้นดินเผาของจีนมีความสำคัญเช่นเดียวกับผ้าไหมจีน มีข้อความต่างๆ ในตำราของชาวอาหรับระบุไว้อย่างชัดเจนว่า“ชาวจีนสามารถทำภาชนะดินเผาหลาก หลายรูปแบบ บางแบบนั้นใสเหมือนกระจก แม้ว่าจะมีน้ำอยู่ด้านในก็สามารถมองเห็นได้อย่างชัดเจน”
เรา ลองมาพิจารณาว่าจารีตของชาวหุยนั้นมีความใกล้ชิดกับภาชนะต่างๆ ที่ทำมาจากเครื่องปั้นดินเผาเพียงไร วัฒนธรรมการดื่มชาเป็นวัฒนธรรมที่ชาวหุยได้รับอิทธิพลจากวัฒนธรรมจีน ธรรมเนียมการดื่มชาแบบ“ก้ายหว่านฉา”(การดื่มชาแบบมีฝาปิดแก้วชา) การดื่มชาดังกล่าวนอกจากลักษณะชาที่แตกต่างจากปกติแล้ว ภาชนะที่ใช้รวมทั้งวิธีการดื่มชาล้วนแต่มีเอกลักษณ์ในตัวเอง สิ่งที่ชาวหุยนำมาชงดื่มนั้นนอกจากใบชาแล้วยังนิยมนำผลไม้แห้งชนิดต่างๆ มาชงดื่มกับใบชาอีกด้วย เช่นลำไยอบแห้ง พุทราแห้ง และพืชตระกูลงาและถั่วเป็นต้น แก้วชาที่นำมาชงดื่มชาชนิดดังกล่าว โดยปกติแล้วประกอบด้วย 3 ใบคือ จานรองแก้ว แก้วชาและฝาครอบ วัสดุที่นิยมเลือกใช้ในการทำแก้วนั้น มีทองแดง หยกและเครื่องปั้นดินเผา เป็นต้น ซึ่งเครื่องปั้นดินเผานับว่าเป็นแก้วที่ชาวหุยเลือกใช้มากที่สุด เพราะแก้วชงชาที่ทำจากดินเผาสามารถคงความอร่อยของชาได้ดีกว่าภาชนะอื่นๆ แล้วยังเป็นสินค้าที่หาง่ายในท้องตลาด
ปัจจุบัน นโยบายพัฒนาเศรษฐกิจของจีนมีการกระจายมากขึ้น รวมทั้งความไวในการพัฒนาของสื่อต่างๆ ในยุคโลกาภิวัฒน์ การพัฒนาอุตสาหกรรมในรูปแบบต่างๆ ของจีน มีความหลากหลายขึ้น ความคล่องตัวในการทำธุรกิจการค้าในยุคปัจจุบันเป็นการเปิดโอกาสในเรื่องของ การทำการค้าของชาวจีน รวมทั้งชาวหุยที่พลอยได้รับประโยชน์จากนโยบายดังกล่าว
บริษัท เนี๊ยะมัต –หัตถกรรมมุสลิม บริหารโดยผู้จัดการหยาง ตั้งอยู่ที่มณฑลเหอหนาน เป็นบริษัทที่ผลิตและจัดจำหน่ายเครื่องปั้นดินเผาสไตล์อาหรับในรูปแบบต่างๆ ซึ่งผู้จัดการได้เน้นย้ำถึงเรื่องการดำเนินของบริษัทว่า“บริษัทจัดจำหน่าย สินค้าต่างๆ ภายใต้หลักการของอัล-กุรอานและอัล-หะดิษ เราพร้อมใจที่จะบริการให้กับพี่น้องมุสลิมทั่วโลก ”
จากตัวอย่างดังกล่าวเราสามารถกล่าวได้ว่าเครื่องปั้นดินเผา เป็นสินค้าที่สำคัญอีกชนิดหนึ่งที่เชื่อมมิตรภาพอาหรับจีน
แหล่งข้อมูลอ้างอิง:
>> http://baike.baidu.com/view/4082.htm
>> http://news.chinaqingzhen.com/1/1661.html
>> http://202.143.144.83/~skb/computor/ganjana/east_china_data.htm
>> http://baike.baidu.com/view/1417983.htm?fromId=287212
>> http://baike.baidu.com/view/9893.htm?subLemmaId=5268303&fromenter=%BE%B0%B5%C2%D5%F2&redirected=seachword
อาจารย์ประจำ มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง
nisareen@mfu.ac.th
