ภราดรภาพมุสลิม (Muslim Brotherhood) คืออะไร และทำไมจึงถูกแบนในหลายประเทศ

ชื่อของ “ภราดรภาพมุสลิม” (Muslim Brotherhood – MB) ปรากฏในข่าวบ่อยครั้ง โดยเฉพาะล่าสุดเมื่อวันพุธที่ผ่านมา รัฐบาลจอร์แดนได้ประกาศแบนองค์กรศาสนา-การเมืองแห่งนี้โดยสิ้นเชิง ด้วยการสั่งห้ามเผยแพร่สื่อใด ๆ ของกลุ่ม ห้ามส่งเสริมอุดมการณ์ และยึดทรัพย์สินทั้งหมด

ภราดรภาพมุสลิมคืออะไร?

MB คือองค์กรศาสนา-การเมือง ก่อตั้งขึ้นในปี 1928 ที่ประเทศอียิปต์ โดยนักวิชาการและครูชาวมุสลิมชื่อ ฮัสซัน อัล-บันนา ภายหลังการล่มสลายของจักรวรรดิออตโตมัน เขามององค์กรนี้จากมุมมองอิสลาม และส่งเสริมให้ใช้หลักชารีอะฮ์และศีลธรรมอิสลามเป็นแนวทางสร้างสังคมสมัยใหม่ที่มีสุขภาวะ

กลุ่มแพร่ขยายอย่างรวดเร็วในอียิปต์ ซูดาน ซีเรีย ปาเลสไตน์ เลบานอน และแอฟริกาเหนือ โดย Encyclopedia Britannica ประเมินว่าในช่วงปลายทศวรรษ 1940 MB อาจมีสมาชิกมากถึง 500,000 คน

สมาชิกของกลุ่มมีการตีความอุดมการณ์ของอัล-บันนาแตกต่างกันไป โดยหลายคนหันไปใช้แนวทางที่ยืดหยุ่นมากขึ้น โดยเน้นการมีส่วนร่วมทางการเมืองและความร่วมมือกับรัฐ

ผู้นำของภราดรภาพมุสลิมคือใคร?

ผู้นำ MB ในอียิปต์คือ โมฮาเหม็ด บาดี (Mohamed Badie) ซึ่งกำลังรับโทษจำคุกหลายตลอดชีวิตและโทษประหาร หลังถูกตัดสินความผิดในปี 2017 จากข้อหาแผนวางระเบิดและกระตุ้นความไม่สงบในช่วงหลังการรัฐประหารโค่นประธานาธิบดีโมฮาเหม็ด มอร์ซี ในเดือนกรกฎาคม 2013

ภราดรภาพมุสลิมเป็นองค์กรรุนแรงหรือไม่?

นักวิจารณ์ โดยเฉพาะจากประเทศอาหรับหลายแห่งที่สั่งแบนกลุ่มนี้ มองว่า MB เป็นองค์กรก่อการร้ายที่เป็นภัยต่อความมั่นคง แต่ทางกลุ่มยืนยันว่าตนละทิ้งความรุนแรงมานานแล้ว และมุ่งเผยแพร่วิสัยทัศน์อิสลามผ่านแนวทางสันติ

ในช่วงแรก MB เน้นกิจกรรมด้านศาสนาและการศึกษา และได้รับความนิยมอย่างรวดเร็วในทศวรรษ 1930 จากการให้บริการสังคม ต่อมาในปลายทศวรรษ 1930 กลุ่มเริ่มเคลื่อนไหวทางการเมือง ต่อต้านพรรค Wafd ของอียิปต์ และจัดการประท้วงในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2

ในต้นทศวรรษ 1940 MB ก่อตั้งกองกำลังติดอาวุธที่เกี่ยวข้องกับเหตุการณ์รุนแรงหลายครั้ง รวมถึงการวางระเบิดและลอบสังหารนักการเมือง ซึ่งหลายเหตุการณ์เกินการควบคุมของผู้ก่อตั้ง

ภราดรภาพมุสลิมเป็นองค์กรการเมืองหรือไม่?

ในจอร์แดน พรรค Islamic Action Front ซึ่งเคยเกี่ยวข้องกับ MB จนแยกตัวในปี 2013 ยังคงมีบทบาทในรัฐสภา และกลุ่ม MB เคยดำเนินกิจการอย่างถูกกฎหมายในจอร์แดนเป็นเวลาหลายสิบปี และมีฐานสนับสนุนกว้างขวางในเขตเมือง แม้ยังไม่มีความเห็นจากกลุ่มหลังถูกแบนเมื่อวันพุธ

ในอียิปต์ MB เข้าสู่สนามการเมืองหลังเหตุการณ์อาหรับสปริง โดยส่งผู้สมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดีในปี 2012 และชนะการเลือกตั้งในชื่อของโมฮาเหม็ด มอร์ซี ซึ่งกลายเป็นประธานาธิบดีที่มาจากการเลือกตั้งคนแรกของอียิปต์ ก่อนจะถูกรัฐประหารและจำคุกในปี 2013 พร้อมผู้นำระดับสูงหลายคน

ในปี 2011 พรรคอิสลามิสต์เอนนาดา (Ennahda) ของตูนิเซีย ซึ่งได้รับแรงบันดาลใจจาก MB ชนะการเลือกตั้งรัฐสภาครั้งแรกของประเทศหลังการโค่นประธานาธิบดีซีน อัล-อาบีดีน เบน อาลี

มีประเทศใดบ้างที่แบนภราดรภาพมุสลิม?

ภราดรภาพมุสลิมถูกแบนในอียิปต์ รัสเซีย ซาอุดีอาระเบีย ซีเรีย สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และล่าสุดคือจอร์แดน.

 

อ้างอิง อัลอะราบิยา