นอนไม่หลับทำลายสมอง? งานวิจัยชี้อาจเร่งอายุสมองก่อนเวลา

คุณรู้ไหมว่าแค่การ นอนไม่หลับเรื้อรัง (Chronic Insomnia) ก็อาจทำให้สมองแก่เร็วกว่าปกติถึง 3.5 ปี และเพิ่มความเสี่ยงต่อโรคสมองเสื่อมอย่างอัลไซเมอร์ได้จริงๆ!

ทำไมนอนไม่หลับถึงเกี่ยวกับสมองเสื่อม?

นักวิจัยจาก Mayo Clinic ศึกษาผู้สูงอายุ 2,750 คน นานกว่า 5 ปี พบว่า คนที่มีอาการนอนไม่หลับอย่างน้อย 3 วันต่อสัปดาห์ ต่อเนื่อง 3 เดือน มีความเสี่ยงเป็น ภาวะสมองเสื่อมและความบกพร่องทางสติปัญญา (Mild Cognitive Impairment) สูงกว่าคนทั่วไปถึง 40%

ที่น่าตกใจคือ สมองของคนกลุ่มนี้เสื่อมลงในระดับที่เทียบได้กับ อายุมากขึ้น 3.5 ปี เลยทีเดียว

อะไรเกิดขึ้นกับสมอง?

งานวิจัยพบว่า ผู้ที่นอนไม่พอมีการเปลี่ยนแปลงในสมอง เช่น

• White matter เสื่อม → การสื่อสารของสมองติดขัด

• โปรตีนพิษ amyloid plaques สะสมมากขึ้น → ตัวการสำคัญของอัลไซเมอร์

• ทักษะความจำและการคิดลดลงเร็วกว่าเดิม

ยิ่งไปกว่านั้น หากมี ยีน APOE ε4 (ที่เพิ่มความเสี่ยงอัลไซเมอร์) การนอนไม่หลับยิ่งทำให้การเสื่อมของสมองเร็วขึ้นไปอีก

ใครบ้างที่เสี่ยงนอนไม่หลับเรื้อรัง?

• ผู้หญิง

• คนอายุเกิน 60 ปี

• ผู้ดื่มแอลกอฮอล์

• คนที่มีความเครียดสูง

นอกจากนี้ยังสัมพันธ์กับโรคอื่น เช่น เบาหวานชนิดที่ 2 ภาวะซึมเศร้า และวิตกกังวล

วิธีดูแลตัวเองถ้า “นอนไม่หลับบ่อยๆ”

ข่าวดีคือ นอนไม่หลับเรื้อรังรักษาได้ หากเริ่มปรับพฤติกรรมและดูแลสุขภาพสมองควบคู่กัน เช่น

• Sleep Hygiene → เข้านอนและตื่นให้ตรงเวลา เลี่ยงจอมือถือก่อนนอน

• ดูแลสุขภาพจิต → ทำสมาธิ หรือเข้าพบผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิต

• ออกกำลังกายและโภชนาการที่ดี → ช่วยลดความเสี่ยงสมองเสื่อม

• ปรึกษาแพทย์ → ในบางกรณีอาจใช้ยาหรือการบำบัด เช่น CBT-I

การนอนไม่หลับไม่ใช่แค่เรื่องทำให้หงุดหงิดในวันถัดไป แต่กำลังบั่นทอนสมองในระยะยาวด้วย การใส่ใจเรื่อง คุณภาพการนอน ตั้งแต่ตอนนี้ อาจช่วยป้องกันโรคสมองเสื่อมและทำให้เราแก่ช้าลงทั้งกายและใจ

อ้างอิง independent